Skip to main content

Mae’r wefan hon yn defnyddio cwcis i’w wneud yn symlach.

Dysgwch mwy am gwcis. Iawn

Pwy ydy Philip Mac a’ Ghoill?

Pwy ydy Philip Mac a’ Ghoill?

Dewch i ddysgu mwy am Philip Mac a’ Ghoill, Gwyddel sydd wedi dysgu Cymraeg mewn llai na blwyddyn ac sy’n dymuno cyflwyno cynllun fel ‘Siarad’ - sy’n dod a siaradwyr Cymraeg a dysgwyr gyda’i gilydd, yn Iwerddon.

O ble dych chi’n dod a beth yw eich cefndir chi? 

Dw i’n dod o Ard an Rátha, sef pentref bach yng ngogledd-orllewin Iwerddon.  Ges i a fy chwiorydd ein magu ar fferm a Saesneg oedd iaith y cartref.  Es i i Brifysgol Dulyn yn 2013 i astudio’r Wyddeleg, a chwblhau fy noethuriaeth yn y Wyddeleg y llynedd.  Dw i nawr yn dysgu dosbarthiadau Gwyddeleg yn Nulyn ac ym Maigh Nuad.

Pam dych chi wedi penderfynu dysgu Cymraeg?

Nes i glywed y Gymraeg am y tro cyntaf mewn cynhadledd ieithoedd Celtaidd ym Mhrifysgol Caeredin yn 2019.  Ar y pryd, roeddwn i’n gallu siarad Gwyddeleg a Gaeleg yr Alban ond dim gair o Gymraeg.  Ar ôl hynny, es i ati i ddysgu’r iaith gan ddefnyddio llyfrau ac apiau cyn penderfynu dilyn cwrs dysgu Cymraeg gyda Dysgu Cymraeg Ardal Bae Abertawe, sy’n cael ei gynnal gan Brifysgol Abertawe ar ran y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol.

Ydi’r Gymraeg a’r Wyddeleg yn debyg?

Mae rhai geiriau Cymraeg a Gwyddeleg yn debyg iawn er enghraifft mawr/mór, bach/beag, trwm/trom, amser/aimsir yn ogystal â strwythur brawddegau o bryd i’w gilydd, er enghraifft Mae ffôn gydag Owen / Tá fón ag Owen.  Mae’r tebygrwydd yma wedi helpu fi i ddysgu’r Gymraeg yn gynt.

Faint o Wyddeleg dych chi’n siarad bob dydd?

Dw i’n siarad Gwyddeleg gyda fy myfyrwyr a chydweithwyr yn y gwaith bob dydd.  Ond dw i’n siarad Saesneg gyda fy nheulu a ffrindiau yn y fflat.  Hoffwn i pe bawn i’n gallu defnyddio’r iaith yn amlach.

Beth dych chi’n ei fwynhau am ddysgu Cymraeg?

Mae darganfod pethau sy’n gyffredin rhwng y Gymraeg a’r Wyddeleg wedi bod yn ddiddorol iawn.  Yn ystod y cyfnod clo, mae’r dosbarthiadau ar-lein wedi rhoi cyfle gwych i mi gyfarfod pobl a chymdeithasu yn y Gymraeg, hyd yn oed y tu allan i Gymru!

Dych chi’n cael cyfle i ddefnyddio eich Cymraeg y tu allan i’r dosbarth rhithiol?

Dw i wedi cofrestru ar y cynllun ‘Siarad’, sy’n dod a siaradwyr Cymraeg a dysgwyr gyda’i gilydd er mwyn cynyddu hyder y dysgwr.  Dw i’n cwrdd â fy mhartner ar Zoom am awr bob wythnos, ac yn sgwrsio am bynciau o bob math.  Dw i’n gobeithio gallu defnyddio fy Nghymraeg yn y gwaith yn y dyfodol – boed hynny wrth ddysgu’r Gymraeg mewn dosbarthiadau yn Iwerddon neu ddysgu’r Wyddeleg mewn dosbarthiadau yng Nghymru - pwy â ŵyr?!

Beth yw eich hoff air Cymraeg?

Mae llawer o ymadroddion ac idiomau yn y Gymraeg sy’n wych!  Mae idiomau fel “Mae’n bwrw hen wragedd a ffyn” neu “Dw i wedi rhoi’r ffidil yn y to” yn gwneud yr iaith yn lliwgar iawn.

Oes gyda chi unrhyw gyngor i ddysgwyr y Gymraeg?

Gwnewch yn siŵr eich bod yn ymarfer y Gymraeg bob dydd, ac yn mwynhau’r broses o ddysgu’r iaith.   Mae’n hawdd iawn anghofio iaith os na dych chi’n ei defnyddio hi’n ddigon aml.

Dych chi’n bwriadu parhau i ddysgu’r Gymraeg?

Dw i eisiau dilyn cwrs dwys yn y Gymraeg yn ogystal â dysgu mwy am hanes yr iaith.  Pan fedra i, hoffwn fynd ar wyliau i Gymru er mwyn ymarfer fy Nghymraeg a’i chlywed yn cael ei defnyddio o’m cwmpas. 

Dych chi’n gobeithio cyflwyno cynllun tebyg i ‘Siarad’ yn Iwerddon?

Hoffwn weld cynllun fel ‘Siarad’ yn cael ei gyflwyno yn Iwerddon.  Dw i’n gweithio ar hyn o bryd gyda Phrifysgol Dulyn a sefydliadau addysg uwch eraill i drio gwneud yr un peth fan hyn.  Cainteach fydd enw’r cynllun (Siaradus yn y Gymraeg), a dw i’n gobeithio y bydd e’n gynllun cystal â ‘Siarad’ gan y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol – cawn ni weld!

Llun: Philip Mac a’ Ghoill ar draeth An Fhearthainn yng ngogledd-orllewin Iwerddon.